<html xmlns:v="urn:schemas-microsoft-com:vml" xmlns:o="urn:schemas-microsoft-com:office:office" xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word" xmlns:st1="urn:schemas-microsoft-com:office:smarttags" xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
<head>
<meta http-equiv=Content-Type content="text/html; charset=iso-8859-9">
<meta name=Generator content="Microsoft Word 11 (filtered medium)">
<o:SmartTagType namespaceuri="urn:schemas-microsoft-com:office:smarttags"
name="PersonName"/>
<!--[if !mso]>
<style>
st1\:*{behavior:url(#default#ieooui) }
</style>
<![endif]-->
<style>
<!--
/* Style Definitions */
p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal
{margin:0cm;
margin-bottom:.0001pt;
font-size:12.0pt;
font-family:"Times New Roman";
color:windowtext;}
a:link, span.MsoHyperlink
{color:blue;
text-decoration:underline;}
a:visited, span.MsoHyperlinkFollowed
{color:purple;
text-decoration:underline;}
p
{mso-margin-top-alt:auto;
margin-right:0cm;
mso-margin-bottom-alt:auto;
margin-left:0cm;
font-size:10.0pt;
font-family:Arial;
color:black;}
span.E-postaStili18
{mso-style-type:personal;
font-family:Arial;
color:windowtext;}
span.h11
{font-family:Arial;
color:black;
font-weight:bold;
font-style:normal;}
span.h21
{font-family:Arial;
color:black;
font-weight:bold;
font-style:normal;}
span.h41
{font-family:Arial;
color:black;
font-weight:bold;
font-style:normal;}
span.E-postaStili22
{mso-style-type:personal-reply;
font-family:Arial;
color:navy;}
@page Section1
{size:595.3pt 841.9pt;
margin:70.85pt 70.85pt 70.85pt 70.85pt;}
div.Section1
{page:Section1;}
-->
</style>
<!--[if gte mso 9]><xml>
<o:shapedefaults v:ext="edit" spidmax="1026" />
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<o:shapelayout v:ext="edit">
<o:idmap v:ext="edit" data="1" />
</o:shapelayout></xml><![endif]-->
</head>
<body lang=TR link=blue vlink=purple>
<div class=Section1>
<p class=MsoNormal><font size=3 face="Times New Roman"><span style='font-size:
12.0pt'><o:p> </o:p></span></font></p>
<p class=MsoNormal align=right style='text-align:right'><b><font size=3
color=red face="Times New Roman"><span style='font-size:12.0pt;color:red;
font-weight:bold'>Cumhuriyet 20.01.2010<o:p></o:p></span></font></b></p>
<p style='text-align:justify'><a name=ICERIKBASI></a><span class=h11><b><font
size=3 color=black face="Times New Roman"><span style='font-size:12.0pt;
font-family:"Times New Roman"'>GLOBAL</span></font></b></span><b><font size=3
face="Times New Roman"><span style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman";
font-weight:bold'>POLİTİKÜLTÜR</span></font></b><font size=3
face="Times New Roman"><span style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'><o:p></o:p></span></font></p>
<p align=center style='text-align:center'><span class=h21><b><font size=3
color=black face="Times New Roman"><span style='font-size:12.0pt;font-family:
"Times New Roman"'>ERGİN YILDIZOĞLU</span></font></b></span><font size=3
face="Times New Roman"><span style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'><o:p></o:p></span></font></p>
<p align=center style='text-align:center'><span class=h11><b><font size=4
color=navy face="Times New Roman"><span style='font-size:14.0pt;font-family:
"Times New Roman";color:navy'>Demokratikleşme Tartışmalarına Bir Katkı</span></font></b></span><font
size=4 color=navy face="Times New Roman"><span style='font-size:14.0pt;
font-family:"Times New Roman";color:navy'><o:p></o:p></span></font></p>
<p style='text-align:justify'><font size=3 color=black face="Times New Roman"><span
style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'>AKP hükümeti döneminde
demokratikleşiyoruz diyenler var. Şimdi, fikrini değiştirip hayır sivil
diktaya, totaliter bir rejime doğru gidiyoruz diyenler de. Bu tartışma sonuçlanacak
gibi görünmüyor. Ben, yardımcı olmak için, <b><span style='font-weight:bold'>Güngör
Uras’</span></b>ın geçen haftaki yazısına dayanarak somut bir ölçütü <st1:PersonName
w:st="on">su</st1:PersonName>nmak istiyorum.<o:p></o:p></span></font></p>
<p style='text-align:justify'><span class=h41><b><font size=3 color=black
face="Times New Roman"><span style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'>Liberal
demokrasi, ‘kişi özeli’ özel mülkiyet hakkı </span></font></b></span><font
size=3 face="Times New Roman"><span style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'><o:p></o:p></span></font></p>
<p style='text-align:justify'><font size=3 color=black face="Times New Roman"><span
style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'>Güngör Uras diyor ki: <i><span
style='font-style:italic'>“Telefon dinleme yetmedi, Ankara cebimizdeki
parayı izliyor,</span></i> <i><span style='font-style:italic'>hatta
gerektiğinde, bankadaki paramıza, bize sormadan el koyabiliyor.’ </span></i>(<i><span
style='font-style:italic'>Milliyet</span></i>, 14/01/2010) <o:p></o:p></span></font></p>
<p style='text-align:justify'><font size=3 color=black face="Times New Roman"><span
style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'>Bu <i><span
style='font-style:italic'>“demokratikleşiyoruz” </span></i>diyenler
için iyi bir haber değil! Çünkü ‘<b><span style='font-weight:bold'>liberal
demokrasi’</span></b>nin en önemli özelliklerinin başında <b><span
style='font-weight:bold'>kişi özelinin korunması, özel mülkiyet hakkı, yasalar
önünde eşitlik, yasal prosedürlere sadakat, ifade özgürlüğü</span></b> geliyor.
Burjuva sınıfının yaşam alanı <i><span style='font-style:italic'>“sivil
toplum” </span></i>kişi özelinin korunmasını gerektiriyor. Kişi özelinin
ihlaliyse<i><span style='font-style:italic'> “liberal bireyin” </span></i>oluşmasını
önlüyor.<o:p></o:p></span></font></p>
<p style='text-align:justify'><font size=3 color=black face="Times New Roman"><span
style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'>“<b><span
style='font-weight:bold'>Kişi özeli</span></b>” kavramı, burjuva sınıfı
yükselirken, kendi yaşam alanını krala, kiliseye ve emekçi sınıflara karşı
korumaya yönelik çabalarının sonucunda ortaya çıktı. Bir<i><span
style='font-style:italic'> “İngiliz’in evi kalesiydi”, </span></i>çünkü
İngiliz (burjuva) evinin içerisini kale gibi girilemez, kendine ait bir alan
olarak görmek istiyordu. Aristokrasinin ise zaten evi değil, gerçek bir kalesi
vardı.<o:p></o:p></span></font></p>
<p style='text-align:justify'><i><font size=3 color=black face="Times New Roman"><span
style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman";font-style:italic'>“Kişi
özeli” </span></font></i><font size=3 face="Times New Roman"><span
style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'>konu<st1:PersonName
w:st="on">su</st1:PersonName>na ilişkin ilk sorunlar 18. yüzyılda, ilk
tartışmalar 19. yüzyılın ortalarında patlak vermiş. Bu bağlamda, 1765’te
Lord <b><span style='font-weight:bold'>Camden CJ’</span></b>in verdiği, <b><span
style='font-weight:bold'>evleri aramaya, belgelere el koymaya yönelik genel
müzekkerelerin çıkarılamayacağına</span></b> ilişkin karar çok önemli. Amerikan
bağımsızlık savaşında, <b><span style='font-weight:bold'>sömürge idaresinin bu
tür genel müzekkereleri,</span></b> İngilizlere yönelik nefretin önemli
kaynaklarından biriymiş. İlk önemli, bugün de hâlâ atıfta bulunulan makalenin
1890’da Amerika’da Yüksek Hâkimler Kurulu üyesi <b><span
style='font-weight:bold'>Samuel Warren</span></b> ile Bostonlu <b><span
style='font-weight:bold'>zengin bir sanayici</span></b> olan <b><span
style='font-weight:bold'>Louis Brandeis’</span></b>in imzalarını taşıması
da anlamlı. Bu makale esas olarak burjuva sınıfının kimi işlerini açıklamak
durumunda olmadığını, kişinin <b><span style='font-weight:bold'>“kendi
haline bırakılma”</span></b> hakkını savunmuş. <o:p></o:p></span></font></p>
<p style='text-align:justify'><font size=3 color=black face="Times New Roman"><span
style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'>Makalede, <i><span
style='font-style:italic'>“Fotoğrafçılık ve gazetecilik, özel alanın ve
aile içi yaşamın kutsal bölgelerine sızdı. Gelişmekte olan çeşitli mekanik
gereçler, yakın gelecekte, dolabın içinde fısıldananların evin damından
haykırılarak açıklanacağına ilişkin öngörüleri haklı çıkarıyor”</span></i>
saptaması yapılıyor. <o:p></o:p></span></font></p>
<p style='text-align:justify'><font size=3 color=black face="Times New Roman"><span
style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'>1969’da bu
tartışmaları toparlayan <b><span style='font-weight:bold'>William Prosser</span></b>,
kişi özeli haklarının ihlalerini dört başlıkta özetlemiş: <b><span
style='font-weight:bold'>(1) </span></b>Kişinin özel yaşamının, mahremiyetinin,
özel işler alanının ihlali. <b><span style='font-weight:bold'>(2) </span></b>Bireyin
özel yaşamına ilişkin kimi olguların onur kıracak biçimde açıklanması. <b><span
style='font-weight:bold'>(3) </span></b>Kişiyi kamuoyunun gözünde yanlış
tanıtacak yayımlar, beyanlar. <b><span style='font-weight:bold'>(4) </span></b>Birinin
özelliklerini, bir başkasının yararına kullanılacak biçimde sahiplenmek.<o:p></o:p></span></font></p>
<p style='text-align:justify'><span class=h41><b><font size=3 color=black
face="Times New Roman"><span style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'>Yerli
‘Panopticon’</span></font></b></span><font size=3
face="Times New Roman"><span style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'><o:p></o:p></span></font></p>
<p style='text-align:justify'><font size=3 color=black face="Times New Roman"><span
style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'>Sermaye merkezileştikçe,
oligarşik yapılar, bürokrasi, yeni teknolojiler geliştikçe izleme ve kontrol
yöntemlerinin de geliştiğini, terorizme karşı savaş döneminde ülkelerin adeta
birer <i><span style='font-style:italic'>“Panopticon”</span></i>a
(herkesin bir merkezden her an izlendiği tutukevi projesi) dönüştüğünü
biliyoruz. Ama o ki birileri <b><span style='font-weight:bold'>demokratikleştiğimizi</span></b>
iddia ediyorlar; en azından yukarıdaki dört alanda yaşanan gelişmeleri bize
göstermeleri, Güngör Uras’ın aşağıda aktardığım saptamalarını açıklamaları
gerekiyor.<o:p></o:p></span></font></p>
<p style='text-align:justify'><font size=3 color=black face="Times New Roman"><span
style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'>“<i><span
style='font-style:italic'>28 Eylül 2009 tarihinde Resmi Gazete’de </span></i>‘5510
Sayılı Kanunun 8’inci Maddesinin 7. Fıkrasının Uygulanması Hakkında
Tebliğ’ <i><span style='font-style:italic'>başlığını taşıyan bir tebliğ
yayımlandı… Bu tebliğe göre, parasal işlemlere aracılık eden tüm
kuruluşlar, işleme konu vatandaşın kimlik numarası ile birlikte işlem konu<st1:PersonName
w:st="on">su</st1:PersonName>nu SGK’ye hemen bildirmek
zorunda…” </span></i>Uras <st1:PersonName w:st="on">su</st1:PersonName>,
gaz, elektrik faturasından cep telefonu faturasına, bankaya kredi kartı
taksitinden yapılan havaleye, mevduat hesabından çekilen 50 liraya kadar
SGK’ye bildirilecek diyor<i><span style='font-style:italic'>.
“Tapuda ne işlemler yapıldı, otomobil için ne vergi ödendi…
Ankara’nın ekranında görülecek… [Ankara] insanların cebindeki
parayı saati saatine izleyecek</span></i>. <i><span style='font-style:italic'>Dahası,
SGK’ye gerektiğinde hesaplardan ‘prim borçlarını bilgisayarla
tahsil’ imkânı veriliyor. SGK görevlisi geçecek ekranın başına,
‘Ali Rıza Bey borçlu. Bankada hesabında para var’ diyerek.. banka
hesabını bir başka hesaba aktaracak...”</span></i><o:p></o:p></span></font></p>
<p style='text-align:justify'><font size=3 color=black face="Times New Roman"><span
style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'>Uras’ın bu
saptamaları, AKP hükümeti döneminde yaygınlaşan telefon dinleme olaylarının
ötesinde, <b><span style='font-weight:bold'>kişi özeline</span></b> ve <b><span
style='font-weight:bold'>mülkiyet hakkına</span></b> yönelik ihlallerin had
safhaya ulaştığını, liberal demokrasinin temel özelliklerinin daha da
zayıfladığını, medyanın <i><span style='font-style:italic'>“taraf”</span></i>laşmasını,
Ergenekon’la ilgili ileri sürülen u<st1:PersonName w:st="on">su</st1:PersonName>lsüzlük
iddialarını da düşündüğümüzde yukarıda değinilen dört maddede dile getirilen
sorunların daha da ağırlaştığını gösteriyor. Buna karşılık, kişi özelini, yasal
prosedürleri, mülkiyet hakkını hiçe saymanın <b><span style='font-weight:bold'>totaliter</span></b>
rejimlerin özellikleri olduğunu biliyoruz.<o:p></o:p></span></font></p>
<p style='text-align:justify'><font size=3 color=black face="Times New Roman"><span
style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'><a
href="mailto:erginy@tr.net?subject=YoreNet%20e-MEDYA%20$%7bTARIH%7d-$%7bYAYIM_ADI%7d-$%7bHKODU%7d">erginy@tr.net</a><o:p></o:p></span></font></p>
<p style='text-align:justify'><font size=3 color=black face="Times New Roman"><span
style='font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman"'><a
href="http://erginyildizoglu.blogspot.com" target="_blank">http://erginyildizoglu.blogspot.com</a><o:p></o:p></span></font></p>
<p class=MsoNormal><font size=2 face=Arial><span style='font-size:10.0pt;
font-family:Arial'><o:p> </o:p></span></font></p>
</div>
</body>
</html>