[Turkmath:3273] herkes bana soruyor...

[yilmaz akyildiz]

"Langlands, Atiyah ın Riemann Hipotezini çözme iddiası hususunda ne
düşünüyor?"
Nihayet bugün Roberts in İYTE de öğrenciler ve akademisyenler le yaptığı
sohbette sorma şansım oldu. Robert şu meyanda sözler söyledi:
"Biz artık yaşlandık, Atiyah da yaşlandı... bugünkü matematik henüz RH yi
çözmeye yeterli değil..."

Bu bana benim başımdan geçen şu olayı anımsattı,
(ahaaa bu ylmz varya bu ylmz, yine kendisini işin içine sokmadan kalem
oynatmaz...
öyle düşünmeyin lütfen!, ama ylmz  da yaşlanıyor artık diyebilirsiniz
elbet).
arabistandayız, çöl sıcağı başıma vurmuş olmalı, nerden geldiyse "3n +1
Problemi" karşıma çıktı. Çıkmaz olaydı... Hakkında hiç bir şey bilmiyordum.
O kadar basit gözüktü ki bana kütüphaneye gidip hakkında araştırma da
yapmadım, ( 80 li yıllar, o zamanlar internet nerdee.. yok!) Küçük
rakamlarla başlayıp bir takım hesaplar yaparken nereden aklıma geldiyse,
bir sayının özel bir yazılımında 2 ile 3 rakamlarının yerlerini
değiştirdiğimde orbit üzerinde zıplamalar yapabildiğimi ispatladım. Aldı mı
beni bir heyecan. O zamanlar PC ler yok, bütün hesaplar ellen. Bir de ne
göreyim bizim meşhur 31 rakamı da bu olayda özel bir konuma sahip olmasın
mı, allaahhhh...  numerik hesaplar tamam, şimdi genelde formel ispat
yapmak, yani her orbitin eleman sayısının sonsuz olamayacağını ispatlamak
gerek.  Tabiki o heyecana ne dayanır, o gece sabaha karşı ben yaptım formel
ispatımı, kaldırdım sonsuzluğu ortadan. Kafayı vurdum yattım. Huzur
içindeyim, eminim ispatımdan. Kim edebilirdi ki 2 ile 3 ün yerlerini
değiştirerek senelerdir çözülemeyen bu problemi bu şekilde ispatlamayı akıl
edecek.. Ertesi sabah kalktım, geçen gece yaşadıklarımı anımsadım, baktım
aynı heyecanım yok, ama yanlışım da yok! Gittim karşı sokaktaki Ersan'ın
kapısını çaldım: "ben Collatz Conjecture unu ispatladım" dedim. Ben
bekledim adam heyecanlanacak, hatta kıskanacak. Soğuk soğuk sakince "yeni
kahve yaptım, gel bir kahve iç, sen kahveni içerken ben de bir bakayım"
dedi. Ben kahvemi bitirmeden "işte mantık hatan şurada" demezmi... O an ne
kahvenin acı tadı kaldı, ne bendeki heyecan... kıç üstü oturdum sizin
anlayacağınız...
Bu bakımdan Atiyah ı bugünlerde en iyi ben anlarım..!
Sonra gittim kütüphaneye aradım araştırdım ne imiş bu allahın belası
problem.. Ardından da oturdum hikayesini yazdım, altına de benim şu 2 ile 3
ü yer değiştirme "metodu" mu ekledim ve başımdan geçeni bu konularda üstat
olduğunu öğrendiğim  Richard Guy a, tabi adi postayla, gönderdim. (Not:
Hasse, Cahit Arf' ın Dr a  tezi hocasıdır ve Arf - Hasse Teoremi
meşhurdur).
https://drive.google.com/file/d/0B5W0lsCqJp66cEZGUjc3NFpiTm9EQ1psVF9LaFZpYm1PSVNn/view?usp=sharing

Ricahrd Guy da  "geçmiş olsun" dercesine şu makalesini  tavsiye ettmişti:
https://docs.google.com/viewer?url=https%3A%2F%2Fwww.ime.usp.br%2F~rbrito%2Fdocs%2F2322249.pdf

Tabiki mahcubiyetten ben bu yazımı bastırma girişimine hiç teşebbüs etmedim
ama hatıra olarak bu yazımı saklıyorum. Bakın bu gece kendisini bana
anımsattı Langlands sayesinde.
Meğerse bu çok bilinen meşhur bir problem miş. Ve de hakkında Paul Erdöş
okuyun  ne demiş?
"Mathematics is not yet ready for such problems."
Langlands Riemann Hipotezi hakkında ne demişti?  yukarda yazdım...

Langlands a bir başka sorum da şu oldu:
"Fermat ın Son Teoreminde Langlands Programının kullanılabileceğini siz
ön-görmüş müydünüz?"
Cevap: Hayır!
Soru: ilerde Langlands Programı Riemann Hipotezini çözebilirmi?
Cevap: Bilmiyorum...

Langlands'ın bazı video kayıtlarını ilk fırsatta youtube e koyacağım.
beni takipe devam!
bakın sizi eğlendiremiyor, bilgilendiremiyor yani taktir edilmiyorsam açık
açık söyleyin, bir daha yazmam!
kalın sağlıcaklan.
y.a.
-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/pipermail/turkmath/attachments/20181003/3682ad8b/attachment-0001.html>
-------------- next part --------------
A non-text attachment was scrubbed...
Name: WhatsApp Image 2018-10-03 at 14.54.46.jpeg
Type: image/jpeg
Size: 72670 bytes
Desc: not available
URL: <http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/pipermail/turkmath/attachments/20181003/3682ad8b/attachment-0002.jpeg>
-------------- next part --------------
A non-text attachment was scrubbed...
Name: WhatsApp Image 2018-10-03 at 21.57.28.jpeg
Type: image/jpeg
Size: 149906 bytes
Desc: not available
URL: <http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/pipermail/turkmath/attachments/20181003/3682ad8b/attachment-0003.jpeg>