[Turkmath:5687] Re: Avcı Yağmacı dergiler konusu

[Turker Biyikoglu]

acik erisim ve ucretsiz yayin yapma 1990lardan beri var hemde alanlar
ozelinde cok ust duzeyde.

turkiyede ust duzey sadece online olan cift tarafli ucretsiz  dergiler cok
kayda deger gorulmemis olabilirde
genelde malum uni ve numerolojide sozu gecenlerin muthis bir genel dergi
geyigi vardir

pekde oyle genel dergi adi altinda acik erisim yazar ve okur ucretsiz dergi
olmadigindanda

onun icin farkinda olunmiyabilirde hafif bir ozet geciyim

o zamanlar elektronik dergiler olarak ve tamamen yazarlar icin ucretsiz
olarak dusunuluyordu.
benim alanim olan kombinatorik de ilk elektronik dergilerinden birine
sahipdir. electronic  journal of combinatorics (ejc).
kurulusu 1994 benzer zamanlarda kurulan electronic j probability,
electronic j linear algebra ve electronic j. diff eq. benim ozamandan diger
bildiklerim. dahada vardirda konuyu dagitmayim...

bu dergilerin muhtelif cikis sebepleri vardir birbirinden farkli olabilir.
genelde yayimcilar ile olan farkliliklar
makale islem basim hizi dergilerin kutuphanelere maliyeti sayfa
sayisi sinirlamasi alt alan duyarsizligigi vs...

ejc kuruldugunda diger butun kombinatorik alt ust dergilerinin yayin
kurulunun hemen hepsi ejc dede vardi ve bugunde
benzer sekilde devam etmekdedir...bildigim kadari ile diger yuakarda gecen
dergilerde aynen devam ediyor

ilk baslarda dergiye gelen yayinlarin takibi ve yayinlanmasi ve memory nin
gorece kiymetli olmasindan dolayi
keza internet altyapinin maliyeti oldugundan baslangicda bu maliyetleri
karsilamak adina
bu maliyetleri genelde dergiyi kuranlarin giriskenligine bagli olarak
universiteler vs karsiliyordu...


doksanlar ile ikibinlerin basinda muhtelif bir cok dergi
cikaran yayinevi kabaca elsevier ve springer tarafindan
devr alindi. elseviere gecenlerden academic press (kombinotoric
dergilerinin iki onemlisini j number theory basardi)
birkhauser ve kluwer yayin evide springer e gecti hatta kesmedi nature ile
simdi birlesdiler yakindir elsevier-sprringer-nature teklisi olmaya...

yayincilar doksanlara kadar kabaca parayi kitapdan kazanirken doksanlarda
bu dergilerin satisi ve
kutuphanenelrin elektronik ortamda aboneligi uzerinde yuksek karlilik
yillik verimliligin %20 oldugu ile
ovundukleri donemler basladi.

bu dergilerin kutuphanelere yuk olmasina ilk deginenlerden biri Knuth dur.
onun j algorithms kurucu editorlugunden
istifa edip chicago uni destekli benzer dergi cikarma girisimleri ve sayfa
basi dergi maliyeti vs
icin okunmasi gereken acik mektubudur...

ikibinlerin ortalarinda guclu uni enstituler ve kutuphane
isbirlikleri elsevier springere ayak direyip muhtelif kismi basarilar elde
ettiler. burda geriye donuk dergilerin erisimi vs var...

ikibin onlarda kabaca bir ilk dalga yayinevinde kopup benzer editor grubu
ile yeni electronic
dergi girimi basladi...

arxiv in iyice yayginlasmasi ve belli basli baska gelismeler ve electronik
acik erisim
dergilerin cogalmasi ile

elsevier-springer muhtelif denemeler gelistirdi. bir ara copyright icin
arxiv e koymanin cesitli sorunlar acmasindan
vs den springer-elsevier makalenin parasini yazara odetmeye basladilar goya
altin-bakir-tas acik erisimle
yazar funding i var ise acik erisim hakkini almaya yada ait oldugu kuruma
odetmeye calistilar.

pek tutmus gibi durmuyor...

internet uzerinde yayimciligin cok kolaylasmasi ve ucuzlamasindan sonra
cakma veya "avci yagmaci" tabirini kullandigi dergiler gelisemiyen ulke
ve gelismis ulkelerde gelisemememis uni vs calisanlarin numeroloji vb
ihtiyaclarini yoneterek kar elde etme sistemi turemis.

yazardan basim icin para isteyen 2000 den sonra kurulan bir dergide bence
basmamak gerekir.
yani oyle carsaf carsaf oneri vermeye gerek yok (gerci ems nin onerileride
genel gecer zaten)

bi donem sayfa sayisi sinirli bekleme suresi uzun alan kabul gormus
makaleleri
ek sayfa cilt maliyetine basan dergiler vardi bunlardada bu ek maliyeti
odememek gerekir

bi donem onemli meslek derneklerinin aps (amaerika fizik dernegi)  gibi
dergilerine maliyet bicer
fon varsa isterdi amaclari yuksek kaliteyi koruyup (dizgi layout ingilizce
vb muhtelif maliyetli degerli hizmetler sunan) dergi fiyatini katlanabilir
kilmak
fonum yok dediginizdede okey derlerdi.

online dergicilikde bu yaz gozume carpan ekstra bir kac gelisme var:

yeni cok kaliteli online dergiler kendi siteleriinde makaleyi
barindirmiyor.
arxivde bulunuyor makale. editorial board makaleye bir prelude yaziyor
makale hakkinda.
makale ama arxivde.
buna iki ornek discrete analysis ve advances in combinatorics dergileri.

bir diger gelisme:
klasik dergilerin editor boardlari yayincilardan ayrilip tamamen yeni
yuksek kalite
dergi amacli tamamen acik dergiler cogalmis.
kombinatorik alt ust dergilerinde bu cok fazlalasmis mesela
buna iki ornek kendi alt alanimda springerin amiral dergisi combinatorica
dan ayrilip
ayni editor grububu advances in combinatorics i kurmus. keza elsevierde
olan journal of combinatorics a nin basina ayni sey gelmis. combinatorial
theory adi altinda caslifornia uninin destekledigi acik kaynak dergi
platformunda
yayin hayatina baslamis

bir diger ilginc gelisme belkide en eski ikinci matematik dergisdi yayin
hayatina devam eden
acta mathematica springerden ayrilip international press yayin evine gecmis
(2017 den beri).

turkiye ozelinde tubitak acik erisim yazar ucretsiz dergi platformu sunuyor
tjm zaten acik kaynak

ortada duran beyaz fili tarif etmeye gerek yok

turkiyedeki dert eli yuzu duzgun iyi niyetli ucretsiz yuksek  kalite
dergilerde acik erisim yazar okur ucretsiz dergilerde
yayinlanabilecek makale sayisi atama yukseltme vb seyler bekliyen hoca
sayisindan epey az oldugundan
cevir kazi yanmasin durumlari

yani bu tip ust duzey full acik erisim dergileri cakma dergilere bir cevap
degil cakma dergiler
bu tip dergilerde yayinlayamiyacak kisilerin ihtiyaclarini gidermek
adina turemis seyler

elsevir-springer e karsi olan ve yeni yuksek kalite dergilerin cikmasinin
ana sebeplerinden bazilarinda
turkiyede duyarlilik yokdur cunku para
cok baska yerden cikar cogu orta ve ufak olceklilerde springer erisimi
sinirlidir
(simdilerde nasil bilmemde)

zentrallblatt veri bankasina uyeligi olan bes uniden azdi
zentrallblatt uye olmak icin absurd para istiyordu

en azindan bu cozuldu artik zenrtrallblatt erisimi kabaca ucretsiz...

eu destekli projelerin acik erisim olmasi iyi yonde bir gelisme bunun
turkiyeye etkiside
nerdeyse sifirdir (alinan matematik projeleri adina)
birde memlekete yeni gelicek ve gorece acik erisim dergi
duyarlilarin turkiye numerolojisinde
en onlerde alacagini ve iceride bu duyarlilikla calisanlarin armasi dilegi
ile

iyi tatiller bayramlar

turker















On Wed, Jul 6, 2022 at 11:34 AM yalcine at fen.bilkent.edu.tr <
yalcine at listweb.bilkent.edu.tr> wrote:

>
> Değerli liste üyeleri,
>
> Avcı/Yağmacı dergiler (predatory journals) konusunda Avrupa Matematik
> Derneği EMS
> bir çalışma yapmış ve bir websitesi hazırlamışlar. Sayfada bu konuda
> faydalı tavsiyeler
> ve linkler var:
>
> https://euromathsoc.org/predatory-publishing
>
> Avcı dergileri ayırt etmek ve onların tuzağına düşmemek özellikle
> gençler için çok önemli. Para karşılığı kalitesiz yayınlar yaptığınız
> fikrini
> verirseniz bu akademik yükselme başvurusu yaptığınızda alehinize olacaktır.
>
> Öte yandan açık erişimli yayıncılık yeni bir durum olarak karşımıza çıkmış
> durumda.
> Anladığım kadarıyla artık Avrupa projelerinde açık erişimli yayın yapmak
> zorunlu hale
> gelmiş durumda. Açık erişimli yayınların birçok avantajı var, yayınınıza
> herkes
> erişebiliyor. Bu tür yayıncılıkta yazarın yayının masraflarını karşılaması
> gerekiyor (APC).
> Bu ücreti bazı durumlarda kütüphaneler karşılıkla anlaşmalar ile
> karşılayabiliyor.
> Bu şekilde yayın yapan çok saygın dergiler oluşmuş durumda. Biz bir
> yayınımız için
> en son Forum of Mathematics dergilerini inceledik (Pi ve Sigma) ve gayet
> kaliteli dergiler
> olduklarını gözlemledik. Bu şekilde başka dergiler de olabilir. O yüzden
> mümkünse
> matematikçilerin (ücretini karşılayacak bir kurum buldukları takdirde)
> açık erişimli
> saygın dergilerde makale yayınmalarını tavsiye ediyorum. Bu tür saygın
> dergilerin
> ortaya çıkması kanımca matematik yayıncılığının bağımsızlığı açısından iyi
> bir gelişme.
>
> Herkese iyi bayramlar,
>
> Ergün Yalçın
>
> TMD başkanı
>
>
> _______________________________________________
> Turkmath mailing list
> Turkmath at listweb.bilkent.edu.tr
> http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/turkmath
>
-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/pipermail/turkmath/attachments/20220707/0206ebe2/attachment.html>