<div dir="ltr"><div dir="auto"><br></div><div dir="auto"><br>
<br>
Sevgili Matematikçiler ve Fizikçiler...</div><div dir="auto"><br></div><div dir="auto"><br></div><div dir="auto">Detaylı haberlerini aldığınız üzere, bu sene <br></div><div dir="auto">Nobel fizik ödülü karadelikçilere gitti. <br></div><div dir="auto"><br></div><div>Bu dahil tüm genellemelerin yanlış olduğu varsayımını <br></div><div>da katarak size bazı genel bilgiler vereyim: <br></div><div><br></div><div>Öncelikle Sir Roger Penrose benim "matematiksel dedem" olur. <br></div><div>Doktora hocam Claude LeBrun, 1980 yılında Penrose ile doktora <br></div><div>çalışmalarını tamamlamış ve bir fizik mezunu olarak girdiği Oxforddan <br></div><div>dışarı kendini bir pür matematikçi olarak atmıştır. <br></div><div>Kendisiyle en son 2016 yazında Montrealde LeBrun'un <br></div><div>60. doğum günü münasebetiyle tertiplenen toplantıda görüştük. <br></div><div>Daha öncesinde de NewYorkta vs karşılaşma şansımız oldu. 2016dan sonra ise <br></div><div>ben yurtdışına çıkmaya pek fırsat bulamadığım için mümkün olmadı. <br></div><div><br></div><div><div>Doktora tezimde de onun icad ettiği "Twistor Teori" yi öğrenip kullanma şansı bulmuştum. <br></div><div>Bir kısım 4-boyutlu yüzeyleri yapıştırırken oluşan singülariteleri(çarpıklık,tekillik) çözmek için <br></div><div>üst kattaki Twistor uzaylarına geçip orada o singülariteleri çözmek daha kolay oluyordu. <br></div><div>Çünkü altkatta diferansiyel geometri ve analiz dururken, üstkatta cebirsel geometri <br></div><div>kullanarak problemi cebirsel-sonlu formatlara dönüştürmek mümkün oluyordu. <br></div></div><div><br></div><div>Penrose'un görüşlerine göre tüm kainat Big Bangle (Büyük Patlama) meydana gelmedi. <br></div><div>Daha öncesinde başka evrenler de vardı ve karadelikler de bunun kanıtıdır. <br></div><div>Fakat şuan aşina olduğumuz evren Big Bang neticesiyle meydana geldi. <br></div><div dir="auto"><br></div><div dir="auto">Conformal cyclic cosmology(CCC)yi yani döngüsel evren modelini savunur ve <br></div><div>tek bir bigbang değil, defalarca olan bigbangler ve singülariteler sözkonusudur. <br></div><div dir="auto"><br></div><div>Ödül almasına gösterilen ana gerekçe ise 1965lerde <br></div><div>yaptığı yine kabaca belirtecek olursak, genel relativite teorisi yani o zamanki fiziğin <br></div><div>bir sonucu olarak karadeliklerin olması gerektiğini ispatlaması, <br></div><div>matematiksel zeminine/modeline oturtmasıdır. <br></div><div>İlk karadelik fotoğrafının 2019da çekilip gözlemlenmesi ise ödüle sebebiyet vermesi</div><div>yolunda bir aşama olması kuvvetle ihtimal.<br></div><div dir="auto"><br></div><div>Benzer şekilde Peter Higgs in 1960larda öne sürdüğü Higgs parçacığı ya da</div><div>Tanrı parçacığının gözlemlenmesi 2012de gerçekleştikten sonra 2013de nobel almıştı. <br></div><div dir="auto"><br></div><div dir="auto">Hawking 2016da verdiği konuşmada karadeliklerin hala gözlemlenememesi <br></div><div>yüzünden Nobel ödülü alamadığını söylemektedir. <br></div><div>2018de 76 yaşında aramızdan ayrılan Hawking bugün yaşasaydı <br></div><div>muhtemelen Nobeli 89 yaşındaki Penrose ile paylaşacaktı. <br></div><div>Tıpkı ortak çalışmaları sebebiyle daha önceleri <br></div><div>Wolf ve Eddington ödüllerini beraber paylaştıkları gibi. <br></div><div dir="auto"><br></div><div>Penrose kendini matematikçi kabul ediyor. <br></div><div>İngilizce/Almanca Vikipedya sitelerine de o şekilde geçirmiş: <br></div><div><br></div><div> <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Roger_Penrose">https://en.wikipedia.org/wiki/Roger_Penrose</a></div><div><div dir="auto"></div><div><br></div><div>bir noktadan sonra bunun ayrımını yapmak pek de mümkün değil. <br></div><div>Witten hepimizden fazla matematik ve fizik biliyor olmalı, <br></div><div>ki tarih de muhtemelen çünkü lisansı tarih diye duymuştum. <br></div><br><div>Son olarak, her ne kadar ana akım dinlere inanmadığını belirtmesine <br></div><div>rağmen sipiritüel de bir karakteri vardır. <br></div><div>Öyle ki 85 yaşında uçağa atlayıp transatlantik yolculuk yaparak, <br></div><div>öğrencisinin doğumgününde bulunup tepegözle renkli özenerek hazırlanmış slidelarla <br></div><div>konuşmasını vermiştir. Fotoğraf da vardı bende o son özel yazılmış slideıyla ama <br></div><div>şimdi erişemedim, daha sonra paylaşabilirim. <br></div><div>Günümüz Türkiyesinde bolca üretilmiş, tek tip, <br></div><div dir="auto">beton gibi materyalist, kendinden başka hiçbirşeyi düşünmeyen, <br></div><div dir="auto">takım ruhundan ve empatiden fersah fersah uzak, <br></div><div>selam vermeyi, geçmiş olsun demeyi dahi beceremeyen, <br></div><div>gecesi gündüzü hazcılık peşinde koşan "entellektüel" tipini düşününce <br></div><div>çölde vaha görmüş gibi hissediyor insan kendini. <br></div><div>Batıda çokca var böylelerinden aslında ama <br></div><div>darısı başımıza diyelim artık. <br></div><div><br></div><div>selamlar...<br></div><br><div>Doç. Dr. Mustafa Kalafat<br>
</div><div dir="auto"><br>
<br></div><div>
NOT1: "the road to reality" adlı tuğla gibi kitabı ile ilgili bir konuşmasında, <br></div><div>bu kitabı baştan
sona okunması için yazmadığını, hatta kendisinin dahi bunu yapmadığını, <br></div><div>ancak bu şekilde baştan sonra okuyan insanları duyunca şaşırdığını
söylemişti. <br></div><div>mealen: kitap, ilgi duyduğunuz bir bölümünü açıp okumanız
için yazılmış, <br></div><div>öyle ilk sayfadan başlayıp sırayla sonuna kadar
okuyacağım diye kasmayın. <br></div><div>ha, o bölüm, şu bölüm derken bir bakmışsınız
tüm kitap bitmiş, o ayrı.</div><div>[Ekşisözlük alıntıdır]</div><div dir="auto"><br>
</div><div>NOT2: Daha teknik detaylar için, İstanbul Diferansiyel Geometri seminerlerimize <br></div><div>ilgilenenleri sınıfta ve online olarak bekleriz: <br></div><div><a href="http://kalafat.droppages.com/seminars/gt20.html">http://kalafat.droppages.com/seminars/gt20.html</a></div><div dir="auto"><br>
</div><div dir="auto"><br>
|Mustafa Kalafat ---------------------------------<br>
| Associate Professor of Mathematics |<br>
| Nesin Mathematical Village |<br>
| Web : <a href="http://kalafat.droppages.com/" rel="noreferrer" target="_blank">http://kalafat.droppages.com/</a> |<br>
--------------------------------------------------------|<br>
</div>
</div></div>