[Turkmath:8937] formasyon

[Muhammed Uludag]

Değerli Meslektaşlarım,

Bilindiği gibi 2012'de YÖK kararıyla FEF mezunlarına öğretmenlik
formasyonunun kaldırılması, bu bölümlerin öğrenci sayılarında, niteliğinde,
en önemlisi de öğrenci motivasyonunda çok olumsuz bir etki yaptı.

Bu karar geçtiğimiz hafta YÖK tarafından iptal edildi. Ancak bu verilen
zararı telafi etmek için yeterli değildir. Aşağıdaki gibi önlemlerle
desteklenmelidir.

* Lise matematik eğitimi vermek için FEF mezunu olma şartı getirilmesi
* Matematik doktorası olanlara iyi şartlarda öğretmenlik yapma yolunun
açılması
* Devlet kurumları ve özel şirketlerin matematik bölümü istihdam etmesinin
sağlanması

Ülkemizde araştırma ve teknolojinin öne çıktığı bir dönemdeyiz. Ancak karar
mercileri, matematiğin araştırma ve teknolojideki insan altyapısını
hazırlama rolünü görememekte, daha somut, kısa vadeli ve çabuk sonuç alınan
projelere yönelmektedirler.

Maalesef bizim de bu konuyu gerektiği gibi anlatabildiğimiz söylenemez...
 Aşağıda Güven Sak'ın makalesine bağlantı ve İsmet Berkan'ın konu hakkında
yazdığı makalesi bulunmaktadır.

Hürmetler
--
A. M. Uludag



Güven Sak<http://www.radikal.com.tr/radikal.aspx?atype=radikalyazar&articleid=1103332&categoryid=101>
-
Radikal

İsmet BERKAN <http://www.hurriyet.com.tr/index/ismet_berkan>
iberkan at hurriyet.com.tr

Temel bilimlerden kaçış bu hızla sürerse 2023 hedefleri zor tutar

SÖYLEYE söyleye dilimde tüy biten basit ama derin ilişkiyi bir kez daha
tekrar edeyim:

*Önce kendi biliminiz olacak, sonra o bilime dayalı teknolojileriniz, sonra
da o teknolojiyle üretilmiş kendi tasarımınız ürünleriniz.
*Kendi biliminiz olmazsa, bilim yapma işini başka ülkelere, milletlere
bırakırsanız, doğal olarak o bilimle üretilmiş teknolojileriniz de olmaz;
en fazla o teknolojilerin kullanıcısı veya taşeron üreticisi olursunuz.
Bizim sorunumuz, bu basit ama aslında çok derin ilişkiyi tam olarak
kavrayamamak, *dünyanın ileri ülkeleriyle aramızdaki farkı onlardan
teknoloji transfer ederek veya o teknolojiyi uygulayan mühendisleri buraya
getirerek çözeceğimizi sanmak.
*Yıl 2013. Umarım bu işin böyle olmadığını, daha yüksek katma değer
üretmek, vatandaşlarımıza daha iyi bir hayat sağlamak için bilim üretmemiz
gerektiğini öğrenmişizdir.
Çünkü bunu öğrenmediysek, ülkemiz için Cumhuriyet'in 100. kuruluş yıldönümü
olan 2023 yılı için koyduğumuz iddialı hedeflere ulaşmamış da imkansız
değilse de çok zor olur.
Türkiye, petrol, doğal gaz veya altın gibi yeraltı kaynaklarıyla zengin
olamayacağına göre, bu işi bilim yoluyla yapacağız.
Zaten şu örneği vermem lazım: *Pirincin 1 kilogramı 2, etin bir kilogramı
15, bugün yerlisini ürettirmek için hükümetin iş dünyasıyla kavga ettiği
otomobilin kilogramı 50, uçağın kilogramı 250, dizüstü bilgisayarın
kilogramı 1000, cep telefonunun kilogramı 5000, uydunun kilogramı 100 bin
dolar.
*Yani, bilgiye, bilime ve o bilimden kaynaklanan yüksek teknolojiyle
yaptığınız ürünler, her durumda petrolden daha verimli ve daha yüksek katma
değer üreten ürünler.
Ama bizim, eğer varsa, bilime dayalı teknoloji ürünleri üretme hedefimize
ulaşmamızın önünde çok önemli bir engel var: Ülkemizde temel bilimler
eğitimine zaten az olan ilginin giderek daha da düşmesi.

*Şu tablo önemli:
Yıllar       Kontenjan      Boşluk oranı*
2010         39.811          16.45
2011         34.588          28.90
2012         29.994          56.12

Bu rakamlar üniversite yerleştirme rakamları. Kontenjanlar ise ülkemizin
temel bilimler fakültelerinin kontenjanları. Temel bilim derken, fizik,
kimya, biyoloji, matematik, moleküler biyoloji ve genetik, astronomi ve
uzay bilimleri, istatistik gibi fakülte ve bölümleri kastediyorum.
Son üç yılda bu bölümlere ayrılan kontenjanda 10 binlik bir düşme olduğu
halde hala kontenjanları kolduramıyoruz. 2012 yerleştirme sonuçları bir
felaketi gösteriyor: *Yaklaşık 30 bin kontenjanın yarıdan fazlası (yüzde
56) dolmamış. Sırf bu sebeple çeşitli üniversitelerimizde tam 58 tane temel
bilim bölümü kapanmak zorunda kalmış 2012'de. Bir önceki yıl da 58 bölümün
kapısına kilit vurulmuştu.* Bakalım bu yıl neler olacak?
Bu tablonun tam olarak göstermediği bir gerçek daha var: Çoğu
üniversitemizde temel bilimler bölümlerine giriş için aranan taban puanı,
aynı üniversitenin mesela İşletme Fakültesi için aranan puandan daha düşük.
Dolayısıyla, temel bilimlere gelen bu düşük puanlı öğrenciler, o bölümün
gerektirdiği matematik bilgisi başta olmak üzere temel bilgilerden yoksun
oluyorlar ve daha birinci sınıfta dökülüyorlar.
Bu, bir yanıyla baktığınızda çok çetrefilli, başlangıcı taa ana okuluna
kadar uzanan büyük bir problem, bir yanıyla baktığınızda da görece basit
önlemlerle çözülebilir bir sorun.
Sorunun köklü çözümü ilk ve orta eğitimi düzeltmek, onun seviyesini
yükseltmekten geçiyor, buna kuşku yok. Ama basit önlemlerle temel bilimler
öğrenci sayısını arttırmak da mümkün, dediğim gibi, bunun için bu bölümleri
seçecek öğrencilere çekici burslar vermek, bugün İşletme, ekonomi, tıp,
bazı mühendislik dallarına giden nitelikli öğrencileri temel bilimlere
çekebilir. Ama bu geçici bir çözüm olur.
Sanırım doğrusu, aynı anda iki çözümü birden zorlamak.

*Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri'nin de yazarları arasında yer aldığı rapor
*

BU yazı boyunca yararlandığım bilgilerin tamamını, geçen son baharda
yazılmakta olduğunu haber verdiğim bir rapordan aldım. Raporu, Türk Fizik
Derneği'nin önayak olmasıyla geniş bir uzman ekip hazırladı.
*'Türkiye'de Temel Bilimler: Durum Tesbiti ve Yapılması Gerekenler'* başlıklı
raporun yazarları arasında Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri Prof. Dr.
Mustafa İsen de var.
Rapor, Üniversitelerarası Kurul'da tartışılmaya başlandı. Yakında YÖK'ün de
gündemine gelecek tahmin ediyorum, ki bildiğim kadarıyla YÖK ve TÜBİTAK
zaten raporda önerilen bazı önlemler üzerinde çalışıyor.
Ama anlatmaya çalıştığım gibi mesele sadece üniversiteyi, YÖK'ü
ilgilendiren bir mesele değil.*Konu önemli ve o yüzden hükümet düzeyinde
ele alınıp hükümet düzeyinde bir stratejinin oluşturulması gerekiyor.
*Hafta içinde rapordan söz etmeyi sürdüreceğim; çünkü bence çok önemli
tespitler yapıyor ve öneriler getiriyor.
-------------- sonraki bölüm --------------
Bir HTML eklentisi temizlendi...
URL: <http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/cgi-bin/mailman/private/turkmath/attachments/20130421/2c78fd78/attachment.html>