[Turkmath:2061] Turkiye'de matematik sorunlari

[Baris Coskunuzer]

Herkese merhaba..


Onceki mesajimda belirttigim gibi,  bircogumuzun cok farkinda oldugu,
yalniz belli sebeplerden pek konusmadigi 3-5 soruyu ortaya atmak istiyorum.
Umuyorum uretken ve yapici cozumlerin ortaya cikmasina yardimci olur.



1. Su anda kac tane meslektasimiz pozisyonlarindan uzaklastirildi, ve kac
tanesi hapiste? Bunlarla ilgili meslek grubu olarak ne yapilabilir?



Ulkedeki tedirginlik, ve korku ikliminden dolayi bu konunun acikca
konusulmasinin cok zor oldugunun farkindayim, ama konusamasak da bu sorunun
farkinda oldugumuzu belirtmek icin ozellikle yazmak istedim.



2. Ulkemizdeki matematigin seviyesinin ne kadar dusuk oldugunu gorup, bunu
yukseltebilmek icin nasil onlemler alinmasi gerektigini konusmaliyiz.



Maalesef ulkemizde yapilan matematik yayinlarinin 90% indan fazlasi, sadece
yapilmak icin yapilan, matematiksel olarak pek bir degeri olmayan, oldukca
basit yayinlardan olusmakta. Maalesef bu yayinlari yapanlarin cogu da bunun
farkinda degil, ve bu bu kisilerin sucu da degil. Doktora da, hocalarindan
bu isin boyle yapildigini ogrendikleri icin, bu isin boyle yapildigini
saniyorlar. Ote yandan, bu genclere ornek olabilecek kritik kutle hicbir
zaman ulkede olusmamis.



Matematikteki en onemli 3-4 dergi Annals of Mathematics, Inventiones
Mathematicae, Journal of American Mathematical Society, ve Acta Mathematica
dir. Bu dergilerde su ana kadar Turkiye adresli yapilmis yayin sayisi
maalesef bir elin parmaklarini gecmez. Ote yandan her alanin kendi icinde
ust duzey dergilerini de sayarsak, goruntu hala icacici degil. Dunyaca
saygin alan dergilerinde bile Turkiye'den yilda 2 elin parmaklari kadar
yayin cikmamakta. Binlerce matematikcinin oldugu boylesine buyuk bir ulkede
yapilan bu kadar yayin nerelerde yapilmakta?



Bu kisir donguyu kirmak icin, doktoraya baslamis, postdoktora seviyesinde
kariyerinin basindaki genclere bu iletisim kanalindan tavsiyelerde bulunmak
yol gostermek gerekiyor. Matematik hic kolay bir is degil, ve cok ciddi
calisma ve caba gerektiriyor. Iyi bir doktora ve iyi bir postdoktora
matematik arastirmalari icin olmazsa olmaz sartlar. Iyi bir matematikci
olmayi hedefleyen genclerimiz doktora sirasinda ve postdoktora sirasinda en
azindan 1-2 yil yurtdisinda konularinin iyi calisildigi yerlerde
gecirmeleri cok onemli. Alaninizdaki saygin dergileri ogrenip, buralarda
nasil yayinlar yapildigini takip etmeniz, kaliteli/kalitesiz ayrimi icin
cok yol gosterici olacaktir.



Ote yanda, maalesef impact factor, citation, vs. konularda cok ciddi
sahtekarliklar yapildigi icin varolan “saygin dergiler” listelerinde ciddi
problemler var. Hangi dergilerin saygin oldugunu anlamak, editorlerinin
hangi universitelerden, kimler olduguna bakarak cok rahat anlasilabilir.
Alanin saygin dergileri icin TMD ve ulkenin onde gelen matematikcileri
genclere yol gostermek adina listeler yapabilir.



3. Matematikte, ulke icinde dolasimi saglamak icin, tikanik kanallar nasil
asilmali?



Bircok lisans ogrencisi, kendi universitesinde yuksek lisans, doktoraya
kalarak kendileri icin “garanti” yolu secme kolayciliginda. Halbuki bu
icten beslenme, universiteleri tukettigi gibi, cok ciddi bir kisir donguye
de yol acmakta. Bilincli ogretim uyelerinin, ogrencilerini ogrencilerinin
iyiligi icin baska bolumlerde doktora yapmaya tesvik etmeleri gerekiyor.



Ote yandan, ulke capinda bu hevesli gencleri biraraya getirecek, onlara
duzgun bir sekilde ileri seviye matematigi gosterecek yaz okullari, kis
okullari, uzun sureli degisim/ziyaret programlari gerekmekte. Ulkemizdeki
ust duzey matematikcilerin bu konuda liderlik yapmasi gerekiyor. Nesin
Matematik Koyu, Turk Matematik Dernegi Yazokullari iyi bir firsat. Istanbul
ve Ankara’daki lider universitelerin one cikip, ulkenin dort bir yanindan
Matematik heveslisi genclere kucak acmasi gerekiyor. Bu noktadaki en onemli
engel olan “Ingilizce” engelinin asilmasi icin cozumler uretilmeli.



Bu sorunlar konusulmadan, cozumler uretilmeden yerimizde saymaya devam
edecegimiz acik. Gelismis ulkeler, genclerini cok iyi bir sekilde egitip,
dunyanin alanlarinda en onde gelen liderleri konumuna getirirken, biz
genclerimizi kisir cekismeler icinde bogup, butun geleceklerini
mahvediyoruz. Cok degil bundan yuz yil once, su anda bircok alanda lider
olan ABD bile ayni sorunlarla karsi karsiyaydi. Iyi ogrencilerini Avrupa’ya
bursla doktoraya gonderip, Avrupa’dan universitelerine hoca cekmeye
calisiyordu. Simdi ise geldikleri yer ortada.



Gercek sorunlarimizi tartisip, gercek, yapici, uretken cozumler uretmemiz
gerekiyor.



Sevgiler.

baris
-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/pipermail/turkmath/attachments/20170307/a30eeae8/attachment.html>