[Turkmath:3303] İbrahim Dibağ

[ersan at metu.edu.tr]

Değerli Liste Üyeleri

Değerli sevgili  hocamız İbrahim Dibağ’ın ölümünü çoğunuz gibi bende  
geç öğrendim . Son yolculuğuna yollamak için yanında olamamış olmaktan  
üzgünüm. Ayrıca da kendisini kaybetmiş olmaktan üzgünüm. İbrahim  
hocaya Allahtan rahmet dilerken matematik camiasınında başı sağ olsun  
diyorum.

Özellikle ODTÜ de matematiğin çeşitlenmesine ve derinleşmesine  önemli  
katkıda bulunmuş bilim insanları Cahit  Arf , Gündüz M. İkeda, Cemal  
Koç ,  Tosun Terzioğlu, Gültekin Büyükyenerel ve son olarak da İbrahim  
Dibağ hocalarımızı sırasıyla 1997, 2003, 2010, Şubat 2016, Haziran  
2016 ve 2018 yıllarında  kaybettik.  Bu bilim insanlarının Türk  
matematiğine katkılarını gerek öğrencisi  gerekse meslektaşı olarak  
yaşamış birisi olarak kendilerine çok borçlu olduğumuzu söylemek  
isterim. Bu insanlardan  Gültekin Büyükyenerel ve İbrahim Dibağ  
diğerlerinden çok farklıydılar . Her şeyden once bunların hiç  
evlenmediler , aile kurmadılar ,  hep yalnız yaşadılar ama  
matematikleydiler . Gültekin hoca zaman zaman sosyalleşebilirken ,   
İbrahim hoca hiç bir zaman sosyal birisi olamadı hep içine kapanık bir  
yaşantı sürdü.  Bu iki bilim insanı ODTÜ de başlayan ve sonra  
Türkiyeye yayılan  Cebirsel Topology, Diferensiyel Geometry  
alanlarının ülkemizde gelişmelerinin  bence öncüleri oldular .


İbrahim Dibağ ın 1971- 1987 yıllarında ODTÜ de öğretim üyesi olduğunu   
belirtmek isterim. Kendisinin  ODTÜ ye yeni katılan bir  yıldız   
olduğunu,  Princeton dan geldiğini Cahit Arf hoca bize söylemiş ve  
ders almamızı istemişti . Ben , Turgut (Önder) , Albert (Erkip),  
Antuan (Dahdah) 1972-1973 akademik yılında kendisinden   Analiz I ve  
II derslerini aldık. Dersin ilk gününde kullandığı referans kitabinin  
ilk yaklaşık 40 sayfasını biliniyor kabul ettiğini ve ondan sonraki  
bölümden dersi anlatmaya başlayacağını söylediğinde biz çarpılmıştık ,  
çünkü ilk bölüm bizim bilmediğimiz ders olarak da öğrenmediğimiz   
genel topoloji bilgilerini içeriyordu . Kendisine bunu söylemeye  
gittiğmizde ayakları masa üstünde duran bir hoca ile karşılaştık ve  
bize  “diğerleri yaptılar sizde yaparsınız” diyerek cevap vermesine,   
diyecek bir şey yoktu,  aynen geri dönerek bir yıl ondan bu dersi  
aldık. Tahtayı çok güzel kullanan, dolu dolu heyecanla matematik  
anlatan ama tahtaya konuşan bizlere hiç bakmayan hatta göz göze  
gelmeyen bir hocayla bir yıl geçirdik. Sınavlar ödevler öyle 15-20  
dakikada yapılabilecek türden hiç bir zaman olmadı , verdği ödevler  
bir kitabın bir bölümünü açıklama türünden olurken ayni zamanda da  
öğretici oluyordu. Her hafta trenle istanbula gittiğini biliyorduk ,  
ailesini görmeye oraya giderdi. Kışın bile kısa kollu gömlekle  
kafeteryaya giderdi orada da öğrencilerin olduğu birimde genelde yemek  
yerdi. Zaman zaman Mimarlık bölümüne gittiğini öğrendiğimde orada ne  
yapıyor diye onu  takip etmişliğimde olmuştur :)).

İbrahim Dibağ hep derin ve kalıcı problemlerle uğraştı bunlardan  
birisi de Adam’s tahmini dir , saniyorum bu tahmine kendisi daha basit  
yeni bir ispat vermişti. Yalnız bu problemle uğraşırken sayılar  
teorisi öğrenmesi gerektiğini öğrenince ODTÜ kütüphanesindeki bütün  
sayılar teorisi kitaplarini almış ve onları çalışmıştır. Kendisi tam  
matematik tukunu derinliği olan matematiği bilen birisiydi .  
Öğrenciliğimden sonra benim kendisyle pek bir iliskim olmadı , ama  
anlaşılan oki o bizleri takip ediyormuş . Nitekim 1990 Sedat Simavi  
Fen Bilimleri ödülü bana verildğinde,  beni o ödüle aday gösterinin  
İbrahim Dibağ olduğunu 2012 yılında Sedat Simavi Vakfı sekreteryasına  
bir matematikci için yaptığım öneri sırasında kazaren  öğrenmiş oldum.  
Etik değerlere  çok önem veren , iyi bir bilim inasıydı , nur içinde  
yat hocam .

Saygılarımla Ersan Akyıldız