[Turkmath:4702] Türkiye Bilim Raporu

[yalcine at fen.bilkent.edu.tr]

Değerli liste üyeleri,

Belki basından takip etmişsinizdir, derneklerin seçimli genel kurulları İçişleri Bakanlığı'nın 
kararıyla iki kez ertelendi. En son erteleme geçen hafta yayınlandı ve bu karara göre dernek 
seçimleri 1 Mart 2021 sonrasına ertelendi. O tarihte yeni bir erteleme de gelebilir. 
Pandemi sürecinde mevcud Türk Matematik Derneği yönetimi çalışmalarına büyük bir özveriyle 
devam ediyor, bir çok konuda güzel gelişmeler de var. Seçimler için izin çıktığında yeni seçim 
tarihini duyuracaklar. Bizler de durumumuzda bir değişiklik olmazsa yönetime aday grup
olarak seçimlere gireceğiz inşallah. Sizlerle bu durumu paylaşmak istedim.

Eylül ayında seçilebilseydik bu yıl yapmak istediğimiz şeylerden biri de Turkiye’de
matematik araştırmalarının durumu ile ilgili bir raporlar hazırlanmasına ön ayak olmaktı.
Buna benzer raporlar geçtiğimiz ay bazı kuruluşlar tarafından yayınlandı. Bilimsel
çalışmaları ölçmek ne kadar zor olsa da yine de bu raporlar bulunduğumuz nokta ile ilgili
bazı önemli bilgiler içeriyor. Bu raporlardan bazılarını sizlerle paylaşmak istiyorum.

1) Turkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) "Türkiye Bilim Raporu" adlı bir rapor yayınladı. Ufuk Akçiğit
ve Elif Özcan-Tok tarafından hazırlanmış olan bu raporda Turkiye’de yapılan bilimsel çalışmalar
ile ilgili bir çok veri analiz ediliyor ve grafikler veriliyor. Henüz tamamını ben de okuyamadım
ama çok faydalı bir rapor olduğunu görmek çok zor değil. Bu rapora aşağıdaki sayfadan erişebilirsiniz.

http://www.tuba.gov.tr/tr/yayinlar/suresiz-yayinlar/raporlar/turkiye-bilim-raporu <http://www.tuba.gov.tr/tr/yayinlar/suresiz-yayinlar/raporlar/turkiye-bilim-raporu>

2) Bilimler Akademisi Derneği (BA) bir çok konuda raporlar yayınlıyor. En son 2019-2020 Akademik
Özgürlükler raporu yayınladı. Bu raporda Turkiye’de akademik özgürlükler konusunda yaşanılan bir çok
sorundan bahsediliyor. Biz matematikçiler için bu sorunların önemli örneklerinden biri de kuşkusuz 
Tuna Altunel’in yaşadıkları, ama üniversitemizdeki rektörlerin liyakatsiz oluşundan, YÖK’te görev yapan 
akademisyenlerin kimler olduğuna kadar her yerde bu sorunları yaşıyoruz. Bilimler Akademisinin raporuna 
aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:

https://bilimakademisi.org/wp-content/uploads/2020/11/bilim-akademisi-akademik-ozgurlukler-raporu-2019-2020-9kasim.pdf <https://bilimakademisi.org/wp-content/uploads/2020/11/bilim-akademisi-akademik-ozgurlukler-raporu-2019-2020-9kasim.pdf>

3) Tübitak alan bazlı yetkinlik analizi raporu yayınladı. Bu raporda değişik alanlarda üniversitelerin 
yetkinlik durumları grafiklerle veriliyor. Matematik alan grafiği sayfa 110’da verilmiş. Matematik alanında
en kaliteli yayınların Çankaya Üniversitesinden çıkıyor olmasına inanmak zor olsa da kalite açısından
en üst sıralarda Boğaziçi, Koç, Sabancı gibi üniversitelerin olması bir çoğumuzun hemfikir olacağı
bir durum. Bu rapora aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.

https://tubitak.gov.tr/sites/default/files/18842/universitelerin_alan_bazli_yetkinlik_analizi_raporu.pdf <https://tubitak.gov.tr/sites/default/files/18842/universitelerin_alan_bazli_yetkinlik_analizi_raporu.pdf>

Bu raporlarda benim dikkatimi çeken şey inanılmaz sayıda üniversitenin son yıllarda açılmış olması.
Adlarını bile bilmiyorum çoğunun. Bazılarının adlarını bilsem de buralarda çalışan hiçbir matematikçiyi 
tanımıyorum. Eminim bir çoğunuz için de durum böyledir. Bu üniversitelerde matematik bölümleri var, 
bazılarında değerli matematikçiler de vardır, ama genel olarak buralarda çalışan matematikçileri bilmiyor 
olmamız kaygı verici. Üstelik bu üniversitelerin birçoğunda doktora öğrencisi yetiştiriyor. Zafer hocamın 
bir çok kez yazdığı gibi buralarda yazılan tezlerde bilimsel hırsızlıklar da yapılabiliyor. Bunları bu üniversitelerin 
yetkili kurullarının yakalayıp gerekli işlemleri yapması lazım ama tabi bu kurulların liyakat sahibi kişilerden 
oluşmuyor olması da başka bir problem. Bu durumda Türkiye’de matematiğin geleceği ile ilgili kaygı 
duymamak elde değil. Çözüm bir an önce bu üniversitelerin bazılarını birleştirilip bu birleşik üniversitelere 
bilimsel olarak yetkin rektörlerin atanması olabilir ama bu da bu politik ortamda çok da mümkün gözükmüyor. 

Tabii bu günlerde önceliğimiz pandemiyi atlatmak, hayatta kalmak. Bu sorunları zaman içinde umarım 
çözmeyi başarırız. Bireysel olarak yapabileceğimiz en önemli şey kendi yetkinliğimizi çok çalışarak
mümkün olduğunca artırmak. Karantina günlerini bu yönde bir fırsat olarak da görmek mümkün.

Herkese iyi pazarlar diliyorum.

Ergün Yalçın





-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/pipermail/turkmath/attachments/20201206/5a906f82/attachment.html>