[Turkmath:5904] Re: Doğrusal Olmayan

[Omur Ugur]

Kisitli Turkcem ile "linear" ve "nonlinear" kelimelerin Tukce 
karsiliklarini uzun zaman once "duzlemsel" ve "duzlemsel olmayan" olarak 
biliyordum. Ki, bunlar hemen hemen her alanda karsiligi imis gibi... 
Onemli olan "duzlem" (ilgili uzaylarin) in dogru tanimlanmasi...

Turkce'ye yeni kelimeler katacak isek: "li-ne-ar" ve "non-li-ne-ar" 
neden olmasin! :) "ar" hecesi "duz" hecesinden daha iyi ve zaten 
"dogrusal" da "linear" in karsiligi degil!

yine yillar once duydugum baska bir terimi saygilarimla arz ederim:

A Challenge: "punctured neighbourhood" <-> "delikli komsuluk"

Sevgiler,
Omur

On 12/12/2022 18:44, Tolga Karayayla wrote:
> Linear ve non-linear gibi en temel terimlerin Türkçe karşılıkları 
> konusunda bence yeni sözcükler aramaya hiç gerek yok. Sözlük çevirileri 
> açık: doğrusal ve doğrusal olmayan.
> 
> Non-linear kelimesi için iki sözcüklü bir terim olarak doğrusal 
> olmayan'ın kullanılması neden istenmiyor anlayamadım. Dillerin yapısı 
> gereği birinde kısaca ifade edilen birşey diğerinde uzun olabilir. 
> Örneğin Türkçedeki birçok ekin de İngilizcede karşılığı yok ve İngilizce 
> konuşanların bu eklerle kurulan Türkçe kelimeler için biz neden iki 
> sözcük kullanıyoruz diye rahatsızlık duyduklarını sanmıyorum.
> 
> Compact için geçenlerde yine benzer bir yazışma olmuştu. Kişilerin 
> önerilen karşılığı sevip sevmemesinden ya da itici bulmasından bağımsız 
> olarak yıllarca kullanılıp yerleşmiş terimlerin (compact için tıkız 
> gibi) korunması taraftarıyım. Konuşmamız gereken karşılığı olmayan 
> terimlerin Türkçe karşılıklarının ne olacağı ve Türkçe terim bulunurken 
> izlenecek sistematik. Belli ilkeler üzerinde uzlaşılırsa yeni terimler 
> ortaya çıktıkça aynı sistematikle Türkçe karşılıklar üretilebilir.
> 
> Genel olarak "şu terim kulağa hoş gelmiyor" gerekçesiyle o terimi tam 
> karşılayan bir sözcük yerine daha genel anlamlı (yani anlamı 
> belirsizleştiren) başka sözcüklere geçilmesine karşıyım. Türkçe 
> matematik metni okunurken bir terimler sözlüğüne başvurmadan konunun 
> anlaşılabilmesi için İngilizce terimlerin çevirilmesinde ilk tercihin 
> kelime kelime sözlük tercümesi olması gerektiğini düşünüyorum.
> 
> 
> Tolga Karayayla
> 
> 
> 2022-12-12 17:19, Baris Kendirli yazmış:
> 
>> linear=oranlı, nonlinear=oransız, proportional=orantılı
>> H. Turgay Kaptanoglu <kaptan at fen.bilkent.edu.tr 
>> <mailto:kaptan at fen.bilkent.edu.tr>>, 12 Ara 2022 Pzt, 16:12 tarihinde 
>> şunu yazdı:
>>
>>     Duz derseniz, flat (manifold) gibi terimler icin ne kullanacaksiniz?
>>     Orantili derseniz, proportional icin ne kullanacaksiniz?
>>     Kaldi ki iki seyden biri digerine dogrusal olmadan da (mesela
>>     karesiyle)
>>     orantili olabilir.  Bir yabanci terime Turlce karsilik bulurken,
>>     matematigin tum dallarindaki benzer anlamdaki kelimelerin de Turkce
>>     karsilikllarini dusunmek gerekiyor.  Dogrusal olmayan gibi hem ses
>>     acisindan hem de anlam acisindan cok guzel bir Turkce terim varken,
>>     baskasini aramak ancak karisikigi artirir.  Bazi basit gercekler var.
>>     Turkce'de on ek pek yok, non- on ekinin karsiligi da yok.  Bu nedenle
>>     dogrusal olmayan gibi guzel bir Turkce terimi bozmanin da geregi yok.
>>
>>     ---
>>     H. Turgay Kaptanoğlu
>>     www.fen.bilkent.edu.tr/~kaptan/
>>     <http://www.fen.bilkent.edu.tr/~kaptan/>
>>
>>
>>     On 10.12.2022 14:19, Baris Kendirli wrote:
>>     > Nedense bazı arkadaşlar "düzmek" fiiline çok meraklılar!.. Uduz
>>     azerice
>>     > bir
>>     > kelime olup kaybetmek yenilmek anlamına geliyor nonlinearity ile ne
>>     > alaka?..
>>     >
>>     > Ismail Guloglu <iguloglu at dogus.edu.tr
>>     <mailto:iguloglu at dogus.edu.tr>>, 10 Ara 2022 Cmt, 12:01
>>     > tarihinde
>>     > şunu yazdı:
>>     >
>>     >> doğrusal--- düz
>>     >> nonlinear ----üdüz
>>     >>
>>     >> desek kısa ve öz olmuş olur
>>     >>
>>     >> üdüz de ne yahu diyene, nonlinear dedik ya!!
>>     >> ------------------------------
>>     >> *From:* Turkmath <turkmath-bounces at listweb.bilkent.edu.tr
>>     <mailto:turkmath-bounces at listweb.bilkent.edu.tr>> on behalf
>>     >> of
>>     >> Baris Kendirli <baris.kendirli at gmail.com
>>     <mailto:baris.kendirli at gmail.com>>
>>     >> *Sent:* Friday, December 9, 2022 7:19 PM
>>     >> *To:* ÜNVER ÇİFTÇİ <uciftci at nku.edu.tr <mailto:uciftci at nku.edu.tr>>
>>     >> *Cc:* turkmath at listweb.bilkent.edu.tr
>>     <mailto:turkmath at listweb.bilkent.edu.tr>
>>     >> <turkmath at listweb.bilkent.edu.tr
>>     <mailto:turkmath at listweb.bilkent.edu.tr>>
>>     >> *Subject:* [Turkmath:5890] Re: Doğrusal Olmayan
>>     >>
>>     >> linear=oranlı yada orantılı
>>     >> nonlinear=oransız yada orantısız
>>     >>
>>     >> ÜNVER ÇİFTÇİ <uciftci at nku.edu.tr <mailto:uciftci at nku.edu.tr>>,
>>     9 Ara 2022 Cum, 15:21 tarihinde
>>     >> şunu
>>     >> yazdı:
>>     >>
>>     >> Merhaba,
>>     >>
>>     >> Matematik terimlerinin Türkçe karşılıklarının düzenlenmesi çok
>>     önemli.
>>     >> Bazı terimler yanlış veya kullanışsız.
>>     >>
>>     >> Geçen haftalarda bir isim arayışı vardı. Şimdi ben de
>>     yardımınızı rica
>>     >> ediyorum.
>>     >>
>>     >> "Nonlinear" kelimesinin karşılığı ne olabilir? Lütfen "doğrusal
>>     >> olmayan"
>>     >> demeyin!
>>     >>
>>     >> Selamlar
>>     >> Ünver
>>     >> _______________________________________________
>>     >> Turkmath mailing list
>>     >> Turkmath at listweb.bilkent.edu.tr
>>     <mailto:Turkmath at listweb.bilkent.edu.tr>
>>     >>
>>     http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/turkmath <http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/turkmath>
>>     >>
>>     >>
>>     >
>>     > _______________________________________________
>>     > Turkmath mailing list
>>     > Turkmath at listweb.bilkent.edu.tr
>>     <mailto:Turkmath at listweb.bilkent.edu.tr>
>>     >
>>     http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/turkmath <http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/turkmath>
>>
>>
>> _______________________________________________
>> Turkmath mailing list
>> Turkmath at listweb.bilkent.edu.tr <mailto:Turkmath at listweb.bilkent.edu.tr>
>> http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/turkmath 
>> <http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/turkmath>
> 
> 
> -- 
> 
> _______________
> Tolga KARAYAYLA
> ODTÜ Matematik Bölümü
> M222
> 210-5362
> 
> _______________________________________________
> Turkmath mailing list
> Turkmath at listweb.bilkent.edu.tr
> http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/turkmath

-- 
-----------------------------------------------------------------
Dr. Omur Ugur                  | Middle East Technical University
http://users.metu.edu.tr/ougur | Institute of Applied Mathematics
Tel.: +90(312) 210 29 87       |             06800 Ankara, Turkey
Fax : +90(312) 210 29 85       |
-----------------------------------------------------------------