[Turkmath:5903] Re: Doğrusal Olmayan

[Tolga Karayayla]

Linear ve non-linear gibi en temel terimlerin Türkçe karşılıkları 
konusunda bence yeni sözcükler aramaya hiç gerek yok. Sözlük çevirileri 
açık: doğrusal ve doğrusal olmayan.

Non-linear kelimesi için iki sözcüklü bir terim olarak doğrusal 
olmayan'ın kullanılması neden istenmiyor anlayamadım. Dillerin yapısı 
gereği birinde kısaca ifade edilen birşey diğerinde uzun olabilir. 
Örneğin Türkçedeki birçok ekin de İngilizcede karşılığı yok ve İngilizce 
konuşanların bu eklerle kurulan Türkçe kelimeler için biz neden iki 
sözcük kullanıyoruz diye rahatsızlık duyduklarını sanmıyorum.

Compact için geçenlerde yine benzer bir yazışma olmuştu. Kişilerin 
önerilen karşılığı sevip sevmemesinden ya da itici bulmasından bağımsız 
olarak yıllarca kullanılıp yerleşmiş terimlerin (compact için tıkız 
gibi) korunması taraftarıyım. Konuşmamız gereken karşılığı olmayan 
terimlerin Türkçe karşılıklarının ne olacağı ve Türkçe terim bulunurken 
izlenecek sistematik. Belli ilkeler üzerinde uzlaşılırsa yeni terimler 
ortaya çıktıkça aynı sistematikle Türkçe karşılıklar üretilebilir.

Genel olarak "şu terim kulağa hoş gelmiyor" gerekçesiyle o terimi tam 
karşılayan bir sözcük yerine daha genel anlamlı (yani anlamı 
belirsizleştiren) başka sözcüklere geçilmesine karşıyım. Türkçe 
matematik metni okunurken bir terimler sözlüğüne başvurmadan konunun 
anlaşılabilmesi için İngilizce terimlerin çevirilmesinde ilk tercihin 
kelime kelime sözlük tercümesi olması gerektiğini düşünüyorum.

Tolga Karayayla

2022-12-12 17:19, Baris Kendirli yazmış:

> linear=oranlı, nonlinear=oransız, proportional=orantılı
> 
> H. Turgay Kaptanoglu <kaptan at fen.bilkent.edu.tr>, 12 Ara 2022 Pzt, 
> 16:12 tarihinde şunu yazdı:
> 
>> Duz derseniz, flat (manifold) gibi terimler icin ne kullanacaksiniz?
>> Orantili derseniz, proportional icin ne kullanacaksiniz?
>> Kaldi ki iki seyden biri digerine dogrusal olmadan da (mesela 
>> karesiyle)
>> orantili olabilir.  Bir yabanci terime Turlce karsilik bulurken,
>> matematigin tum dallarindaki benzer anlamdaki kelimelerin de Turkce
>> karsilikllarini dusunmek gerekiyor.  Dogrusal olmayan gibi hem ses
>> acisindan hem de anlam acisindan cok guzel bir Turkce terim varken,
>> baskasini aramak ancak karisikigi artirir.  Bazi basit gercekler var.
>> Turkce'de on ek pek yok, non- on ekinin karsiligi da yok.  Bu nedenle
>> dogrusal olmayan gibi guzel bir Turkce terimi bozmanin da geregi yok.
>> 
>> ---
>> H. Turgay Kaptanoğlu
>> www.fen.bilkent.edu.tr/~kaptan/ [1]
>> 
>> On 10.12.2022 14:19, Baris Kendirli wrote:
>>> Nedense bazı arkadaşlar "düzmek" fiiline çok meraklılar!.. Uduz 
>>> azerice
>>> bir
>>> kelime olup kaybetmek yenilmek anlamına geliyor nonlinearity ile ne
>>> alaka?..
>>> 
>>> Ismail Guloglu <iguloglu at dogus.edu.tr>, 10 Ara 2022 Cmt, 12:01
>>> tarihinde
>>> şunu yazdı:
>>> 
>>>> doğrusal--- düz
>>>> nonlinear ----üdüz
>>>> 
>>>> desek kısa ve öz olmuş olur
>>>> 
>>>> üdüz de ne yahu diyene, nonlinear dedik ya!!
>>>> ------------------------------
>>>> *From:* Turkmath <turkmath-bounces at listweb.bilkent.edu.tr> on behalf
>>>> of
>>>> Baris Kendirli <baris.kendirli at gmail.com>
>>>> *Sent:* Friday, December 9, 2022 7:19 PM
>>>> *To:* ÜNVER ÇİFTÇİ <uciftci at nku.edu.tr>
>>>> *Cc:* turkmath at listweb.bilkent.edu.tr
>>>> <turkmath at listweb.bilkent.edu.tr>
>>>> *Subject:* [Turkmath:5890] Re: Doğrusal Olmayan
>>>> 
>>>> linear=oranlı yada orantılı
>>>> nonlinear=oransız yada orantısız
>>>> 
>>>> ÜNVER ÇİFTÇİ <uciftci at nku.edu.tr>, 9 Ara 2022 Cum, 15:21 tarihinde
>>>> şunu
>>>> yazdı:
>>>> 
>>>> Merhaba,
>>>> 
>>>> Matematik terimlerinin Türkçe karşılıklarının düzenlenmesi çok 
>>>> önemli.
>>>> Bazı terimler yanlış veya kullanışsız.
>>>> 
>>>> Geçen haftalarda bir isim arayışı vardı. Şimdi ben de yardımınızı 
>>>> rica
>>>> ediyorum.
>>>> 
>>>> "Nonlinear" kelimesinin karşılığı ne olabilir? Lütfen "doğrusal
>>>> olmayan"
>>>> demeyin!
>>>> 
>>>> Selamlar
>>>> Ünver
>>>> _______________________________________________
>>>> Turkmath mailing list
>>>> Turkmath at listweb.bilkent.edu.tr
>>>> http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/turkmath
>>>> 
>>>> 
>>> 
>>> _______________________________________________
>>> Turkmath mailing list
>>> Turkmath at listweb.bilkent.edu.tr
>>> http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/turkmath
> 
> _______________________________________________
> Turkmath mailing list
> Turkmath at listweb.bilkent.edu.tr
> http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/cgi-bin/mailman/listinfo/turkmath

-- 

_______________
Tolga KARAYAYLA
ODTÜ Matematik Bölümü
M222
210-5362

Links:
------
[1] http://www.fen.bilkent.edu.tr/~kaptan/
-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/pipermail/turkmath/attachments/20221212/f3c300b7/attachment-0001.html>