[Turkmath:7222] IMU ve ICIAM'ın Matematikte Sahte Yayıncılık Raporu

[Türk Matematik Derneği]

Sayın Meslektaşlarımız,

Matematik bilimlerindeki sahte yayıncılık sorununa dikkat çekmek 
amacıyla, Uluslararası Matematik Birliği (IMU) ve Uluslararası 
Endüstriyel ve Uygulamalı Matematik Konseyi (ICIAM) tarafından 
hazırlanan önemli bir raporun Türkçe çevirisini sizlerle paylaşmayı bir 
görev sayıyoruz.

Bu rapor, Kasım 2023'te Web of Science'ın sahibi olan uluslararası bilgi 
hizmetleri şirketi Clarivate'in, "yüksek atıf alan araştırmacılar" 
listesinden matematik alanını tamamen çıkarmasının ardından, IMU ve 
ICIAM'ın bu sorunu kapsamlı bir şekilde araştırmasıyla ortaya çıkmıştır. 
Rapor, sahte/hileli yayıncılığın bilimsel dürüstlüğe, araştırma 
kalitesine ve bilim camiasına verdiği zararları ele almaktadır.

Raporun İçeriği ve Öneriler
Raporda, sahte yayıncılıkla mücadele için politika yapıcılar, kurumlar 
ve bireyler için somut öneriler sunulmaktadır.

Politika Yapıcılar ve Kural Koyucular İçin Öneriler:
Sahte yayıncılığın bilime olan güveni sarsması ve yanlış 
değerlendirmelere yol açması nedeniyle, kaynakların yalnızca 
bibliyometrik verilere değil, uzman değerlendirmelerine göre tahsis 
edilmesi önerilmektedir.

Kurumlar İçin Öneriler:
Sahte yayıncılık, kurum itibarına zarar verebilir, niteliksiz bilim 
insanlarının atanmasına yol açabilir ve bilimsel işbirliğini 
zedeleyebilir. Bu nedenle, atama ve yükseltme komiteleri bibliyometrik 
verilere dayanmaktan kaçınmalı; öğretim üyelerini "bilimsel etkinlik 
düzeyleri" üzerinden, sık yayın yapmaları yönünde baskı oluşturmadan 
değerlendirmelidir. Ayrıca, araştırmacıları yağmacı dergiler konusunda 
bilgilendirmek ve yayın kalitesi ile bibliyometrik göstergeler 
arasındaki sınırlı ilişkiyi göz önünde bulundurmak önemlidir.

Bireyler İçin Öneriler:
Bireysel araştırmacılar, yanlışlıkla yağmacı dergilerde yayın yapmanın 
bilimsel dürüstlüğü riske atabileceğinin farkında olmalıdır. Rapor, 
bireylerin yayınları değerlendirirken yalnızca bibliyometrik verilere 
güvenmek yerine, makalelerin kendisini okumalarını, yağmacı dergilerden 
kaçınmalarını ve genç araştırmacıları bilinçlendirmelerini önermektedir. 
Ayrıca, ORCID gibi kalıcı kimliklerin kullanılması da dahil olmak üzere, 
şüpheli durumlarda dikkatli olunması tavsiye edilmektedir.

Raporun tamamına ekteki PDF dosyasından ve derneğimizin IMU ve ICIAM'ın 
Matematikte Sahte Yayıncılık Raporu [1]başlıklı web sayfasından 
ulaşabilirsiniz.

Bu çevirinin, tüm matematik camiamızı sahte yayıncılık konusunda 
bilgilendirmesini ve bilimsel dürüstlüğümüzü korumaya yönelik 
çabalarımıza katkı sağlamasını umuyoruz.

Saygılarımızla,
Türk Matematik Derneği Yönetim Kurulu

Links:
------
[1] 
https://tmd.org.tr/wp-content/uploads/2025/09/IMU-ve-ICIAMin-Matematikte-Sahte-Yayincilik-Raporu.pdf
-------------- next part --------------
An HTML attachment was scrubbed...
URL: <http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/pipermail/turkmath/attachments/20250919/62f04690/attachment-0001.html>
-------------- next part --------------
A non-text attachment was scrubbed...
Name: IMU ve ICIAM??n Matematikte Sahte Yay?nc?l?k?Raporu.pdf
Type: application/pdf
Size: 280033 bytes
Desc: not available
URL: <http://yunus.listweb.bilkent.edu.tr/pipermail/turkmath/attachments/20250919/62f04690/attachment-0001.pdf>